Przez 4 tygodnie profesjonalny pyłomierz Krakowskiego Alarmu Smogowego mierzył jakość powietrza w Porębie Wielkiej. Zapraszamy do zapoznania się z wynikami pomiarów.
Spis treści:
Wyniki pomiarów w Porębie Wielkiej
Wpływ pogody na wyniki pomiarów
Pomiar jakości powietrza w poprzednich latach
Porównanie z wynikami pomiarów w Tucznawie w Dąbrowie Górniczej
Przyczyny zanieczyszczenia powietrza
Stały pomiar jakości powietrza
Rodzaj pomiarów
Pomiarom podlegało stężenie pyłu zawieszonego PM 10. Pył zawieszony to mieszanina cząsteczek stałych znajdujących się w powietrzu, wraz ze znajdującymi się na nich substancjami, takimi jak: siarka, wielopierścieniowe węglowodory aromatyczne, metale ciężkie, dioksyny, alergeny. W skład pyłu PM10 wchodzą cząsteczki różnej wielkości, w tym szczególnie groźny dla zdrowia PM2,5.
Wyniki pomiarów w Porębie Wielkiej
Pyłomierz zlokalizowany był na Domu Ludowym w Porębie Wielkiej i mierzył stan powietrza od 11 grudnia 2024 r. do 8 stycznia 2025 r. Odczyt był zapisywany automatycznie co godzinę. Wyniki zaprezentowane są na poniższym wykresie.
Jak widać wyżej, wyniki pomiarów przez większość czasu znajdowały się w zielonym polu, co oznacza powietrze dobre lub bardzo dobre. Pogorszenie stanu powietrza nastąpiło w dwóch okresach: od godzin popołudniowych 27 grudnia do godziny 21:00 29 grudnia, następnie w godzinach nocnych 4/5 stycznia oraz 6/7 stycznia.
Średnia dobowa pomiarów wskazuje na przekroczenie dopuszczalnych norm w ciągu 7 z 29 dni. To 24,1% czasu pomiarów.
Szczegółowe wyniki pomiarów pyłomierza w Porębie Wielkiej dostępne są [TUTAJ].
Wpływ pogody na wyniki pomiarów
Jak wyglądała pogoda w czasie, gdy pyłomierz znajdował się w Porębie Wielkiej? Czy mogła mieć wpływ na stan powietrza? Poniżej można sprawdzić wykresy archiwalne pochodzące ze strony meteoblue.
Nie jest widoczna korelacja opadów ze stanem powietrza. W okresie pomiarów dwukrotnie temperatura spadła poniżej zera – pomiędzy 11 a 15 grudnia, następnie w dniach 25-27 grudnia. Wilgotność względna utrzymywała się na podobnym poziomie przez cały okres pomiarów. Znaczącą różnicę widać jednak w intensywności wiatru – od 27 do 30 grudnia wiatr był słabszy. Widać tutaj wyraźną korelację z pogorszeniem stanu powietrza. Z uwagi na mniejszy wiatr, zanieczyszczenia nie były rozpraszane, dlatego jakość powietrza w tym okresie uległa pogorszeniu.
Pomiar jakości powietrza w poprzednich latach
Na początku ubiegłego roku podobne pomiary wykonywane były w Rajsku – informację o wynikach można znaleźć [TUTAJ]. Dwa lata temu pyłomierz mierzył zanieczyszczenie powietrza w Grojcu i Włosienicy – informację o wynikach można znaleźć [TUTAJ] i [TUTAJ].
Porównanie z wynikami pomiarów w Tucznawie w Dąbrowie Górniczej
W podobnym czasie co w Porębie Wielkiej, drugi pyłomierz Krakowskiego Alarmu Smogowego mierzył stężenie zanieczyszczeń powietrza w Tucznawie w Dąbrowie Górniczej.
Jeżeli chodzi o stan powietrza w tym okresie, wypadamy podobnie. Jednak w ciągu trwania pomiarów, w Tucznawie średnie godzinowe stężenie pyłu PM10 przekroczyło 150 µg/m³ częściej niż w Porębie Wielkiej. Średnia dobowa została przekroczona również 7 razy, w tym samym okresie. Wykresy pogodowe nie wskazują na znaczące różnice w tym zakresie pomiędzy wiatrem, temperaturą i opadami.
Wpływ pyłu na zdrowie
Wielkość cząstek pyłu PM10 i PM2,5 sprawia, że mogą przeniknąć do płuc, następnie do krwi, a wraz z nią do całego organizmu. Oddychanie powietrzem, w którym przekroczone są stężenia pyłu, nie pozostaje bez wpływu na zdrowie. Wśród najczęściej spotykanych skutków można wskazać choroby układu krążenia, układu oddechowego, astmę i alergie.
Przekroczenie stężeń wskazuje na konieczność ograniczenia aktywności na zewnątrz, zwłaszcza w przypadku osób najbardziej narażonych na negatywne skutki zdrowotne – dzieci, młodzież, osoby starsze czy chorujące na choroby układu krążenia i układu oddechowego.
Przyczyny zanieczyszczenia powietrza
W Polsce główną przyczyną zanieczyszczenia powietrza jest ogrzewanie budynków mieszkalnych przestarzałymi technologiami, opartymi na paliwie stałym, zwłaszcza węglu. Stare kotły i piece są zarówno mało efektywne w porównaniu z nowymi technologiami (tylko część energii pochodzącej z paliwa zostaje rzeczywiście spożytkowana na cel ogrzewania budynku), ale również emitują olbrzymią liczbę zanieczyszczeń wpływających na nasze zdrowie.
Kolejnym powodem zanieczyszczenia powietrza jest transport. Korzystanie z pojazdów wyposażonych w silniki spalinowe negatywnie wpływa zarówno na stan powietrza jakim oddychamy, jak i na klimat. Na trzecim miejscu trucicieli znajduje się przemysł. Jednak duże przedsiębiorstwa pracują, a samochody jeżdżą przez cały rok. Ze smogiem borykamy się każdej zimy, co wskazuje, że głównym problemem pozostają nasze własne kominy.
Jak to zmienić? Zmieniając ogrzewanie na niskoemisyjne. Warto jednocześnie zadbać o ocieplenie domu, co pozwoli na lepszy komfort cieplny i niższe rachunki. Zapraszamy do kontaktu z pracownikami Urzędu Gminy Oświęcim, w celu sprawdzenia, jakie wsparcie można otrzymać na te działania.
Stały pomiar jakości powietrza
W każdym sołectwie gminy Oświęcim zainstalowany jest sensor jakości powietrza Airly. Dzięki temu wszyscy możemy sprawdzać jakim powietrzem w danym momencie oddychamy. Wyniki sensorów można sprawdzić poprzez aplikację „Airly” w telefonie komórkowym oraz na stronie internetowej [TUTAJ].
Informacje dodatkowe
Artykuł zrealizowano w ramach projektu „Ekodoradca. Wdrożenie Programu ochrony powietrza w gminie Oświęcim” nr FEMP.02.05-IZ.00-0083/23 w ramach Programu „Fundusze Europejskie dla Małopolski 2021-2027”, Priorytet 2 Fundusze europejskie dla środowiska, Działanie 2.5 Wdrażanie Programu Ochrony Powietrza, Typ projektu B. Funkcjonowanie ekodoradców w gminach.
Ilustracje w tekście, jeśli nie zaznaczono inaczej, pochodzą ze strony Krakowskiego Alarmu Smogowego - Pomiary.
