Wiadomości

Środa, 31 stycznia 2024

Pomiary jakości powietrza w Rajsku

Rodzaj pomiarów

 

Pomiarom podlegało stężenie pyłu zawieszonego PM 10. Pył zawieszony to mieszanina cząsteczek stałych znajdujących się w powietrzu, wraz ze znajdującymi się na nich substancjami, takimi jak: siarka, wielopierścieniowe węglowodory aromatyczne, metale ciężkie, dioksyny, alergeny. W skład pyłu PM10 wchodzą cząsteczki różnej wielkości, w tym szczególnie groźny dla zdrowia PM2,5.

 

Budynek OSP w Rajsku

/pyłomierz zlokalizowany na daszku nad wejściem do budynku OSP/

 

 

Wyniki pomiarów w Rajsku

 

Pyłomierz zlokalizowany był na budynku OSP Rajsku i mierzył stan powietrza od 12 do 29 stycznia. Odczyt był zapisywany automatycznie co godzinę. Wyniki zaprezentowane są na poniższym wykresie.

 

Wykres ukazujący zanieczyszczenie średnie godzinowe pyłem PM10 w okresie pomiarów

 

Jak widać wyżej, pomiary przez większość czasu wskazywały na dobre lub średnie wyniki. Pogorszenie stanu powietrza nastąpiło jedynie w okresie od popołudnia 16 stycznia do wczesnych godzin 18 stycznia, następnie przez około dobę od wieczora 21 stycznia oraz o 1 w nocy 24 stycznia. W ostatniej dobie pomiarów wyniki ponownie zaczęły się pogarszać.

 

Średnia dobowa pomiarów wskazuje na przekroczenie dopuszczalnych norm w ciągu 3 z 17 dni. To 17,6% czasu pomiarów.

 

Wykres przedstawiający średnie dobowe zanieczyszczenie pyłem PM10

 

Jak wyglądała pogoda w czasie, gdy pyłomierz znajdował się w Rajsku? Czy mogła mieć wpływ na stan powietrza? Poniżej można sprawdzić wykresy archiwalne pochodzące ze strony meteoblue.

 

Wykres obrazujący pogodę w Rajsku w okresie pomiarów

 

Nie jest widoczna korelacja opadów ze stanem powietrza. W okresie pomiarów natomiast trzykrotnie temperatura spadła poniżej zera – pomiędzy 12 a 14 stycznia, następnie w dniach 16-17 stycznia i pomiędzy 19 a 21 stycznia. Ciekawą korelację widać w przypadku intensywności wiatru i stanu powietrza. Najmocniej wiało 17 stycznia. Widać w tym dniu chwilowe zmniejszenie smogu w stosunku do dnia poprzedniego i następnego. Podobna sytuacja zachodzi popołudniem 22 stycznia.

 

Szczegółowe wyniki pomiarów pyłomierza w Rajsku dostępne są [TUTAJ].

 

Pomiar jakości powietrza w poprzednich latach

 

W ubiegłym podobne pomiary wykonywane były w Grojcu i Włosienicy – informację o wynikach można znaleźć [TUTAJ] i [TUTAJ]. Dwa lata temu pyłomierz mierzył zanieczyszczenie powietrza w Brzezince – [TUTAJ].

 

Porównanie z wynikami pomiarów w Radziemicach

 

W podobnym czasie co w Rajsku (15-31 stycznia), drugi pyłomierz Krakowskiego Alarmu Smogowego mierzył stężenie zanieczyszczeń powietrza w Radziemicach – miejscowości położonej w odległości około 37 km od Krakowa w kierunku północno-wschodnim. Poniżej można zobaczyć przybliżoną lokalizację obu pyłomierzy.

 

Mapa województwa małopolskiego z zaznaczoną lokalizacją Rajska i Radziemic

 

/mapa pochodzi z serwisu Małopolska Biblioteka Cyfrowa/

 

W ubiegłym roku również mogliśmy porównać wyniki pomiarów w naszej gminie z Radziemicami. Wtedy wypadliśmy zdecydowanie gorzej. W tym roku wyniki z obu lokalizacji są zbliżone.

 

Wykres przedstawiający średnie zanieczyszczenie godzinowe pyłem PM10 w Radziemicach w okresie pomiarów

 

Wykres przedstawiający średnie dobowe zanieczyszczenie pyłem PM10 w Radziemicach w okresie pomiarów

 

Rozwiązania

 

Porównując pomiary z tego roku i sprzed 2 lat, możemy zauważyć znaczącą poprawę. Co możemy zrobić, aby stan powietrza w naszej gminie ciągle stawał się lepszy? Przede wszystkim zrezygnować z ogrzewania budynków przestarzałymi kotłami na paliwo stałe. Obecnie można starać się o dofinansowanie do wymiany ogrzewania, z programów prowadzonych przez gminę oraz ogólnopolskiego programu „Czyste Powietrze":

 

 

Kolejnym działaniem, jakie możemy podjąć, jest ograniczenie korzystania z samochodów spalinowych – jeżeli nie musimy jechać samochodem, wybierzmy rower lub idźmy pieszo. Jeśli musimy jechać samochodem – zabierzmy kogoś ze sobą. Może ktoś z Twoich sąsiadów codziennie jeździ do pracy w tym samym kierunku? Jeden samochód to mniej zanieczyszczeń niż dwa lub trzy auta! A wspólne przejazdy to ulga nie tylko dla środowiska, ale też dla portfela.

 

 

Wpływ pyłu na zdrowie

 

 

Wielkość cząstek pyłu PM10 i PM2,5 sprawia, że mogą przeniknąć do płuc, następnie do krwi, a wraz z nią do całego organizmu. Oddychanie powietrzem, w którym przekroczone są stężenia pyłu, nie pozostaje bez wpływu na zdrowie. Wśród najczęściej spotykanych skutków można wskazać choroby układu krążenia, układu oddechowego, astmę i alergie.

 

 

Przekroczenie stężeń wskazuje na konieczność ograniczenia aktywności na zewnątrz, zwłaszcza w przypadku osób najbardziej narażonych na negatywne skutki zdrowotne – dzieci, młodzież, osoby starsze czy chorujące na choroby układu krążenia i układu oddechowego.

 

 

Stały pomiar jakości powietrza

 

 

W każdym sołectwie gminy Oświęcim zainstalowany jest sensor jakości powietrza Airly. Dzięki temu wszyscy możemy sprawdzać jakim powietrzem w danym momencie oddychamy. Wyniki sensorów można sprawdzić poprzez aplikację w telefonie komórkowym oraz na stronie internetowej [TUTAJ].